یادداشت/ تنگه ترمز | بهداشت نیوز_راسخ

کد خبر: ۲۸۷۰۸۸

تاریخ انتشار کردن: چهارشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۴ – ۱۷:۴۸

رضا تقی پور کارشناس و فعال رسانه، نوشت: 

تنگه هرمز، شاه‌راه حیاتی انرژی جهان و گذرگاه بیشتر از یک‌پنجم نفت مصرفی جهان، بار دیگر به نقطه‌ای راهبردی در معادلات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه تبدیل شده است. در شرایطی که برخی قوت‌های فرامنطقه‌ای با تحرکات مشکوک و تهدیدآمیز درصدد آزمودن توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران می باشند، مطلب صریح و بدون ابهامی از سوی تهران به گوش می‌رسد: هر اشتباه، حتی کوچک‌ترین آن، در تنگه هرمز با پاسخی سخت، سریع و پشیمان‌کننده روبه رو خواهد شد.

امنیت جهانی از مسیر هرمز می‌گذرد

تنگه هرمز، تنها یک آبراهه جغرافیایی نیست؛ گلوگاه انرژی جهان و شریان حیاتی اقتصاد بین‌الملل است. روزانه میانگین ۱۸ تا ۲۰ میلیون بشکه نفت از این مسیر عبور می‌کند و هرگونه ناامنی در آن، می‌تواند شوک شدیدی به بازارهای جهانی داخل کند. از همین‌رو، کنترل و امنیت آن مدام یکی از محورهای رقابت قوت‌های جهانی بوده است.

اما حقیقت این است که در همه سال‌های قبل، هر زمان ایران مقتدرانه در این منطقه وجود داشته، امنیت برقرار بوده است. و هرگاه بیگانگان، به‌اختصاصی نیروهای آمریکایی و انگلیسی، درصدد دخالت یا نمایش قوت برآمده‌اند، بحران و ناامنی افزایش یافته است.

توانایی ثابت کرده است که نه ناوهای ائتلاف غربی و نه رزمایش‌های مشترک با کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس، قادر به فراهم امنیت واقعی این آبراه نبوده‌اند. تنها وجود و اقتدار جمهوری اسلامی ایران توانسته توازن و اسایش را در این مسیر حساس برقرار کند.

اقتدار ایران؛ ضامن امنیت خلیج فارس

ایران به‌گفتن قوت اول منطقه، نه‌تنها به لحاظ جغرافیایی بلکه به‌واسطه توان نظامی، موشکی، اطلاعاتی و پهپادی، اشراف کامل بر خلیج فارس و تنگه هرمز دارد. این اشراف نه از مسیر اشغالگری، بلکه از مسیر دفاع مشروع و وجود بومی حاصل شده است.

فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال‌های تازه چندین دفعه پافشاری کرده‌اند که امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز باید «بومی و منطقه‌ای» باشد و هرگونه وجود بیگانگان تنها جهت بی‌ثباتی خواهد شد. در همین چارچوب، رزمایش‌های مستمر ایران در این منطقه، نه با مقصد تهدید، بلکه برای نگه داری بازدارندگی و تحکیم ارامش منطقه‌ای انجام می‌شود.

در واقع، ایران نشان داده است که سیاستش در خلیج فارس مبتنی بر «اقتدار بازدارنده» است؛ اقتداری که هم مانع ماجراجویی دشمن می‌شود و هم مطلب صلح و ارامش به کشورهای همسایه می‌فرستد. این همان فلسفه‌ای است که رهبر انقلاب نیز چندین دفعه بر آن پافشاری کرده‌اند: «اگر دشمن بداند جواب ما سنگین است، جرأت تجاوز اشکار نمی‌کند.»

ترمز دشمن در نقطه‌ی هرمز

در ماه‌های تازه، برخی گزارش‌های غربی از افزایش تردد ناوهای آمریکایی در نزدیکی آب‌های ایران خبر داده‌اند. این چنین برخی رسانه‌های صهیونیستی ادعا کرده‌اند که تصمیم دارند «با همراهی برخی کشورهای منطقه» مسیر تردد نفتکش‌های خود را در خلیج فارس ایمن کنند. اما این تحرکات، در واقع، نمایش‌های تبلیغاتی بیش نیست. چرا که هرگونه عمل واقعی در این مسیر، به معنی برخورد مستقیم با ایران است؛ و هیچ‌یک از قوت‌های خارجی، جرأت ورود به این چنین تقابلی را ندارند.

توان موشکی دقیق ایران، سامانه‌های راداری پیشرفته و پهپادهای شناسایی و تهاجمی سپاه، تنگه هرمز را به منطقه‌ای با نظارت ۲۴ ساعته و چندلایه تبدیل کرده است. به تعبیر یکی از کارشناسان نظامی خارجی، «در تنگه هرمز حتی موج دریا بدون اجازه ایران حرکت نمی‌کند.»

در این چنین شرایطی، هرگونه خطای دشمن، معادل سختی دادن «پدال ترمز» برای خود اوست. از همین‌روست که برخی تحلیلگران با طعنه می‌گویند: تنگه هرمز برای دشمنان ایران، دیگر تنگه‌ی عبور نیست، بلکه تنگه‌ی ترمز است.

ایران؛ آغازگر تنش نیست، آخر‌دهنده آن هست

در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران، اصل بر صبر راهبردی و خویشتنداری است، اما نه از سر ضعف، بلکه از موضع قوت. ایران در دهه‌های تازه چندین دفعه نشان داده که آغازگر هیچ درگیری‌ای نبوده، اما اگر تهدیدی فهمید امنیت ملی یا منافع راهبردی سرزمین شود، جواب آن کوبنده و دقیق خواهد می بود.

توقیف نفتکش‌های متخلف، عکس العمل به تجاوز پهپاد آمریکایی در سال ۱۳۹۸ و دعوا موشکی دقیق به پایگاه عین‌الاسد، تنها مثالهایی از اراده عملی ایران در روبه رو با تهدید می باشند. در همه این موارد، مطلب واحدی به دشمن منتقل شد: ایران اهل شعار نیست، اهل عمل است.

امنیت برابر برای همه یا برای هیچ‌کس

سیاست جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز روشن است؛ امنیت این منطقه یا باید برای همه کشورها برقرار باشد، یا برای هیچ‌کس. این یعنی اگر دشمنان بخواهند با ناامن‌سازی منطقه منافع خود را ضمانت کنند، خود نخستین قربانی این ناامنی خواهند می بود.

در سال‌های تازه، ایران مطرح‌های مختلفی برای «همکاری منطقه‌ای در فراهم امنیت خلیج فارس» به کشورهای همسایه اراعه کرده است. اما آنچه مانع تحقق آن شده، دخالت‌های بیگانگان و وجود نظامی آمریکا در منطقه است. ایران به‌درستی معتقد است که امنیت خریدنی نیست، بلکه بومی و درون‌زا است.

اقتدار به‌جای تهدید

اکنون در شرایطی که برخی تلاش دارند با تهدید یا تحریک رسانه‌ای، جایگاه ایران را تضعیف کنند، حقیقت میدانی چیز فرد دیگر است. قوت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه، به حدی رسیده که حتی دشمنان سرسخت نیز می‌دانند هر اشتباه در تنگه هرمز، هزینه‌ای سنگین و غیرقابل پیش‌بینی برای آنان به‌جستوجو خواهد داشت.

ایران به‌جستوجو جنگ نیست، اما آماده هرگونه مقابله است. این مطلب روشن تهران به هر قدرتی است که خیال کند می‌تواند بدون هماهنگی و احترام به اقتدار ایران، از این آبراه عبور کند.

در حقیقت، اگر تنگه هرمز برای جهان، شاهرگ انرژی است، برای دشمنان ایران، تنگه ترمز است؛ جایی که غرور قوت‌های متجاوز در برابر اراده یک ملت مقاوم، از حرکت بازمی‌ایستد.