ساخت داروی گیاهی بر پایه آنزیم گلوتیناز_راسخ

کد خبر: ۲۸۶۳۲۸

تاریخ انتشار کردن: شنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۴ – ۱۷:۲۵

به گزارش بهداشت نیوز،  دکتر حسن رخشنده، به مناسبت سیزدهم سپتامبر (۲۲ شهریورماه) روز جهانی بیماری سلیاک، به اراعه اطلاعاتی در خصوص این بیماری پرداخت و او گفت: سلیاک حساسیت به یک نوع پروتئین خاص به نام ” گلوتن ” است که زیاد تر در گندم، جو و مشتقات آنها وجود دارد و هر قسمتی از این مواد خوراکی که مصرف شود، جهت ابراز حساسیت در فرد دچار بیماری سلیاک خواهد شد.

وی در خصوص عامل تشکیل کننده این حساسیت او گفت: به طور معمول آنزیمی در بدن افراد وجود دارد که قادر است گلوتن را تجزیه کند و وقتی که این آنزیم در بدن فردی وجود نداشته باشد، بدن او دچار حساسیت خواهد شد و با علائم متغیری همچون؛ علائم گوارشی همانند یبوست، اسهال ، دل‌درد ، تهوع و خونریزی و… همراه است، ذکر این مسئله نیز مهم است که تعداد بسیاری از این علائم با دیگر بیماری‌های گوارشی مشترک است و تشخیص این که آیا این نشانه‌ها مربوط به سلیاک است یا دیگر بیماری‌ها بر مسئولیت پزشک خواهد می بود.

 دکتر رخشنده علائم ظاهری همچون؛ خارش پوست ، دانه زدن و این چنین خشک شدن پوست و خونریزی از بینی را از دیگر نشانه‌های بیماری سلیاک برشمرد و او گفت: با اهمیت ترین مشکلی که بیماری سلیاک عمدتاً بعد از دو الی سه سال و یا زیاد تر در بدن فرد تشکیل می‌کند، از بین رفتن پرزهای روده کوچک ( دوازدهه) یا اصطلاحا ریختن پرزهای روده کوچک است که جهت می‌شود جذب مواد غذایی و ویتامین‌ها، املاح، کلسیم ، منیزیم ، آهن و… همه انها مختل شود و درحالیکه بیمار تغذیه مرتبی دارد اما مواد غذایی جذب بدنش نمی‌شود و در نتیجه این اتفاق، بدن با کمبودهای جدی روبه رو می‌شود که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت فرد داشته باشد.

 به این علت هرچند که یک بیمار سلیاک بتواند، علائم گوارشی، مشکلات پوستی و… را تحمل کند، اما آسیبی که به روده کوچک او داخل می‌شود، زیاد جدی و نیازمند پیشگیری است و یقیناً عده‌ای هم در طول سال‌های تازه بر این نظر بودند که تنها راه مقابله با این بیماری پرهیز است و فرد مبتلا به سلیاک باید از مصرف مشتقات گندم یا جو اجتناب کند، اما این پرهیز در کودکان و افراد کم سن و سال زیاد سخت است و به اقتضای شرایط سنی زیاد تر قادر نیستند، پرهیز غذایی داشته باشند. از نظر دیگر به علت این که آرد، به ترکیبات گوناگون خاصیت کشسانی و غلظت می دهد، در زیاد تر خوراکی‌ها همچون شکلات، ماست، سس، بستنی و … کاربرد دارد و متأسفانه بر روی بسته‌بندی مواد خوراکی این نوشته که حاوی گلوتن است، ذکر نمی‌شود و به عبارت بهتر آن ماده خوراکی حاوی گلوتن مخفی است، به این علت هنگامی بیمار سلیاک این خوراکی را مصرف می‌کند، علیرغم همه پرهیز ها بدن او دچار عکس العمل‌هایی می‌شود که حاکی از صاف شدن پرزهای روده کوچک و عدم ترمیم آن است.

او گفت: در برخی داروها نیز از گلوتن منفعت گیری می‌گردد که زیاد تر بر روی بسته‌بندی آن خبر رسانی نمی‌شود و فرد با مصرف دارو دچار مشکلات مختلفی می‌شود.

 دکتر رخشنده در ادامه، با اشاره به انجام مطرح تحقیقاتی تیم خود در دانشگاه علوم پزشکی مشهد و در راستای تشکیل داروی بیماری سلیاک او گفت: بحمدالله از نزدیک به چهار سال قبل تیم تحقیقاتی ما با پشتیبانی همکاران رشته داخلی، فعالیت‌های پژوهشی خود را برای ساخت داروی سلیاک اغاز کرد که در بردارنده نتایج زیاد خوب و امیدوار کننده‌ای می بود.

وی در خصوص جزئیات انجام این مطرح نیز او گفت: در این مطرح تحقیقاتی ما آنزیم گلوتیناز را که در واقع تجزیه کننده گلوتن است از سه گیاه پاپایا ، کیوی و گونه‌ی خاصی از گندم استخراج کردیم و ابتدا در محیط آزمایشگاه آنزیم‌ها را بر روی گلوتن ریختیم که تجزیه گلوتن به خوبی انجام شد و یقیناً بنا می بود که این آزمایش در فاز حیوانی نیز انجام بشود اما با دقت به این که امکانات خاصی می‌طلبید و مشکلات بسیاری داشت، در نهایت از انجام این فاز صرف نظر کردیم، اما در عین حال با دقت به موفقیتی که در فاز آزمایشگاهی کسب شده می بود مطرح نوشته شد و بعد از قبول کمیته اخلاق و همکاران بالینی بر روی تعداد محدودی از بیماران پژوهش انجام شد و بحمدالله نتایج زیاد رضایت قسمت می بود؛ در واقع بیماران ما بعد از دریافت این دارو در مطرح تحقیقاتی قادر بودند همانند افراد عادی غذای حاوی گلوتن را مصرف کنند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در رابطه با حالت نهایی این مطرح هم او گفت: اکنون پرونده این مطرح تحقیقاتی تکمیل و به وزارتخانه ارسال گردید تا بعد از بازدید‌های ملزوم پرونده ساخت دارو صادر و در اختیار بیماران قرار گیرد.

 دکتر رخشنده در خصوص کارکرد دارو در بدن بیمار هم او گفت: این دارو به طور موضعی و بلافاصله بعد از بلعیده شدن در دستگاه گوارش تجزیه می‌شود و نیازی نیست که این کار در کبد و دیگر ارگان‌ها انجام شود و از این جهت یک داروی بدون عارضه محسوب می‌شود.

همکاری تیمی و همراهی رسانه؛ عامل تحقق پیروزی مطرح پژوهشی

 عضو هیأت علمی دانشگاه این چنین با پافشاری بر این که مطرح پژوهشی فوق در نتیجه همکاری منسجم یک تیم تحقیقاتی به سرانجام رسیده افزود: نقش رسانه هم در پیروزی عملیات تحقیقاتی ما زیاد پررنگ و قابل تقدیر می بود و در واقع بعد از مصاحبه‌ای که روابط عمومی دانشگاه، با بنده در رابطه جزئیات این مطرح انجام داد، گروه تحقیقاتی ما با موجی از تقاضای بیماران برای شراکت در این تحقیق روبه رو شد و این استقبال در حالی شکل گرفت که قبل از انجام مصاحبه، افتبیمار یکی از چالش‌های اساسی ما در انجام مطرح می بود و تقریباً هیچ بیماری حاضر نمی‌شد شراکت کند.

 به این علت به جرأت می‌توانم عرض کنم که ۵۰ تا ۶۰ درصد مقدار پیروزی تیم ما در به سرانجام رساندن این پژوهش به نقش رسانه باز می‌گردد و در حقیقت بعد از انتشار کردن فیلم مصاحبه این تحقیق در فضای آپارات می بود که به یکباره انبوهی از تماس‌های بیماران با مرکز تحقیقات از سراسر سرزمین صورت گرفت و به نوعی ما با چالش کثرت بیمار روبه رو بودیم.