چرا جوانان دچار زانو درد شدید خواهد شد؟_راسخ

به گزارش بهداشت نیوز درد زانو در هر سنی و حتی زانو درد در جوانی یک بیماری زیاد فراگیر است و تقریباً از هر سه فرد بالغ یک نفر دردهایی هرچند خفیف هم که شده در زانو توانایی کرده است. درد زانو در افراد مسن و سالخورده زیاد تر مربوط است به ساییده شدن زانوی آن‌ها و پارگی آن که به استئوآرتریت (osteoarthritis) می‌گویند. یقیناً دلایل فرد دیگر نیز برای این درد وجود دارد.

در جوانی، اما این درد زیاد تر به علت فعالیت‌های بدنی زیاد و یا ضربه‌های صدمه رسان به زانو و منفعت گیری از کفش‌های نامناسب رخ می‌دهد. از این جهت آشنایی با علل و راه‌های پیشگیری از آن می‌تواند راه نجاتی برای همه افرادی باشد که در معرض این سندرم قرار دارند.

آناتومی زانو

برای فهمیدن بهتر و زیاد تر از چگونگی تشکیل زانو درد در جوانی خبر از آناتومی زانو می‌تواند اولین و با اهمیت ترین قدم باشد. مفصل زانو علاوه بر تکه جلویی زانو که ماموریت محافظت و سلامتی از زانو را به مسئولیت دارد، شامل مفصل و غضروف بین استخوان ران (femur) و استخوان ساق پا (tibia) می‌باشد که این مفصل توسط یک بافت به نام کپسول یا پوشینه‌ی مفصلی (capsule) در همه جهت پوشانده شده است و در بین استخوان‌های زانو چند بافت دیگر همانند منیسک (meniscus) و رباط صلیبی (cruciate ligament) پا نیز وجود دارد.

وظایفی همانند خم و راست شدن پاها از زانو، پشتیبانی به انقباض و انبساط استخوان و ماهیچه‌های ران و برخی موارد دیگر همه انها به مسئولیت مفصل زانو و اجزای آن می‌باشد. رباط صلیبی برای ارامش مفصل زانو و منیسک نیز برای هدایت و حرکت صاف مفصل زانو در آن تعبیه شده اند.

سختی ناشی از وزن فرد، سختی خم و راست شدن زانو و نیروی اصطکاک غضروف زانو در زمان خم و راست شدن آن از جمله نیروهایی می باشند که زانو در زمان فعالیت‌های گوناگون ملزم به تحمل آن‌ها آن هم بدون هیچ گونه درد می‌باشد. افزایش هر کدام از این نیروها و نحوه توزیع نامناسب نیروها می‌تواند علتپیدایش اختلالاتی همانند درد پاتلوفمورال که در ورزشکاران حرفه‌ای زیاد شایع است و یا زانو درد در جوانی شود.

دلایل تشکیل زانو درد در جوانی

یکی از با اهمیت ترین دلایل زانو درد در جوانی سندروم درد پاتلوفمورال (Patellofemoral pain syndrome) زیاد تر به علت عدم توازن در عضلات ناحیه زانو رخ داده و روی مفاصل پا (پاتلا، patella) و غضروف ناحیه زانو تاثییر می‌گذارد. دلایل مختلفی در ابراز زانو درد در جوانی مؤثر است که تعدادی از شایع‌ترین این دلایل را ذکر میکنیم.

شایع‌ترین علل زانو درد در جوانی

افزایش فعالیت جسمی و دچار شدن پاها و زانو در فعالیت‌ها اولین دلیلی است که امکان ابتلا شدن به زانو درد در جوانی را افزایش می‌دهد.

کم تحرکی بیشتر از حد و چاقی زیاد نیز یکی از دلایل این سندروم درد در ناحیه زانو می‌باشد.

پوکی استخوان و ضعف در ناحیه مفاصل زانو نیز از دلایل تشکیل این درد در جوانان می‌باشد.

مختصر بودن رباط‌های اطراف زانو نیز از جمله دلایل زانو درد در جوانی است.

کیفیت بد زندگی و استرس و فشارهای عصبی نیز از دلایل ثابت شده برای به وجود آوردن درد زانو در جوانان می‌باشد.

زاویه دار بودن وسط پاها یا به کلمه پاهای پرانتزی نیز از عوامل تشکیل سندرم و درد زانو در جوانان می‌باشد که می‌تواند منشاء ژنتیکی داشته باشد.

این عارضه در مردان جوان شایع‌تر از زنان است.

تصادف، افتادن و پرت شدن از بلندی نیز از دلایل تشکیل زانو درد می باشند.

ضعف و عدم توازن و هماهنگی در عضلات ران یا باسن.

علائم زانو درد در جوانی

همانطور که گفتن کردیم ریشه زانو درد در جوانی می‌تواند مقداری با درد زانو در سنین بالاتر متفاوت باشد و از این رو با شناخت علائم این عارضه می‌توان راه حلهای درمانی مشابه را پیش گرفت و از عوارض ناخوشایند آن جلوگیری نمود.

تعداد بسیاری از افراد با علائم سندروم درد پاتلوفمورال آشنا نیستند و دردهای ناحیه زانویی خود را سبک می‌انگارند. مدام برای داشته باشید که سهل انگاری در مراجعه به پزشک میتواند تبدیل عوارض برگشت ناپذیری شود و شما را زمان‌ها دچار رنج و مشکلات کند.

چه وقتی برای درد زانو در جوانی به پزشک مراجعه کنید؟

علائم زیر می‌تواند نشانه ابراز این بیماری در بدن شده و با مشاهده آن‌ها بهتر است به پزشک متخصص مراجعه شود.

درد مکرر در عمق زانو، قفل شدن ناگهانی زانو و یا عدم اعتدال ناگهانی در زانو از علائم زیاد بارز درد پاتلوفمورال و عارضه زانو درد در جوانی می‌باشند.

دردهای شدید در ناحیه زانو در زمان پیاده روی، نشستن‌های طویل و برخی فعالیت‌های سبک دیگر

درد قوی در زانوی ورزشکاران حرفه‌ای در زمان تمرین، راه رفتن و دیگر فعالیت‌ها از دلایل شایع زانو درد در ورزشکاران می‌باشد.

تورم در ناحیه زانو و یا پشت آن که یقیناً این تورم امکان پذیر دلایل فرد دیگر نیز داشته باشد.

ساییده شدن تکه غضروفی و شنیدن صدای سایش در میانه ورزش و یا انجام هر حرکت بدنی یا به کلمه کریپتوس (Crepitus)

چه افرادی کاندیدای خوبی برای زانو درد در جوانی می باشند؟

زانو درد در جوانی در برخی از گروه‌های انسانی و شغلی زیاد شایع‌تر بوده است و این افراد به نوعی کاندیدای خوبی برای داشتن این بیماری به شمار می‌آیند.

ورزشکارانی که در ورزش‌هایی شامل دویدن، پریدن و یا چمباتمه زدن همانند والیبال و بسکتبال فعالیت دارند.

افرادی که دسترسی به امکانات با کیفیت از جمله کفش خوب، امکانات ورزشی و شغل مناسب نداشته و به نوعی از کیفیتی پایین زندگی برخوردار می باشند.

افرادی که به علت ژنتیکی دارای مشکلاتی نظیر مختصر و بلندی پاها، زاویه بین پا و از این قبیل مشکلات می باشند.

افراد کم تحرک و چاق. در واقع چاقی شایع‌ترین علت زانو درد در جوانی است.

هر چند زانو درد در جوانی در مردان به علت فعالیت‌های بدنی زیاد، زیاد تر مشاهده می‌شود، اما زنان به علت ضعف شرایط فیزیکی در صورت انجام فعالیت‌های بدنی کاندیدای زیاد مناسبی برای درد زانو و یا همان درد پاتلوفمورال می باشند.

کارمندان و پشت میز نشینان به شدت در معرض ابتلا به زانو درد در جوانی می باشند.

خطرها و عوارض ناشی از زانو درد در جوانی

مبتلا شدن به زانو درد در جوانی و سنین پایین علاوه بر حس درد مشکلات فرد دیگر نیز برای این افراد بهمراه دارد که آشنایی با این خطرها و عوارض و در واقع افزایش آگاهی این بیماران می‌تواند آن‌ها را از این ناراحتی دور کند.

در تعداد بسیاری از جوانان که به درد زانو دچار می باشند به علت دقت بیشتر از حد به این دردها و تمرکز بر روی بهبودی آن مشکلات عدیده اسکلتی به وجود آمده و آن‌ها را در سنین بالا با اختلالات عضلانی و اسکلتی روبه رو می‌نماید.

دوری از اجتماع و عدم روبه رو با زمان‌های عالی برای زندگی آینده نیز از جمله عوارض ناشی از زانو درد در جوانی می‌باشد.

محدودیت در برخی از فعالیت‌ها نیز از عوارض ناشی از زانو درد در جوانی محسوب می‌شود.

دوری از مدرسه و عدم امکان وجود فعال در مدرسه از خطرات زیاد بزرگ زانو درد در جوانی است.

درد پاتلوفمورال در جوانی خطر ابتلا به آرتروز زانو در سنین بالا را به شدت افزایش می‌دهد.

رفتارهای پیشگیرانه از زانو درد در جوانی

رایج‌ترین سن درگیری جوانان به عارضه زانو درد در جوانی در سنین ۱۸ تا ۳۹ سال است و افراد در این سنین به علت برخی عادت‌های رفتاری نامناسب زندگی به این بیماری دچار خواهد شد. اما دقت به برخی نکات پزشکی و بهداشتی می‌تواند شما را از ابتلا به این دردهای مزمن رهایی بخشد.

تعداد بسیاری از شغل‌ها که در آن‌ها فعالیت با زانوها زیاد بوده و سختی بسیاری به زانوها داخل می‌سازند اصلاً مناسب نبوده و بهتر است اگر این چنین شغل‌هایی دارید آن‌ها را عوض کنید.

سپس از تشکیل هرگونه ضربه و درد در ناحیه زانو حتی در فعالیت‌ها و ورزش‌های سبک روزانه به پزشک مراجعه نمایید.

از استرس‌ها و فشارهای عصبی اجتناب ورزید.

یکی از نکات زیاد مهم برای پیشگیری از عوارض زانو درد در جوانی مراجعه بموقع به پزشک متخصص است. در صورت ابراز هرگونه علائم این بیماری در اسرع زمان به پزشک مراجعه کنید و هیچ دردی را به مرور زمان نسپارید. در تعداد بسیاری از اوقات تعلل و عدم مراجعه سریع لطمات جبران ناپذیری در پی دارد.

درمان زانو درد در جوانی

در برخی از موارد سندرم درد پاتلوفمورال به خودی خود و با گذشت سال‌ها درمان می‌شود. اما راه حلهای درمانی مختلفی برای تسریع درمان وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارت هستند از:

فیزیوتراپی و ورزش

حرکات گوناگون فیزیوتراپی زیر نظر یک فیزیوتراپیست. این تمرینات امکان پذیر تا ۱۲ هفته و حتی زیاد تر به طول بینجامد.

انجام برخی نرمش‌های خاص اصلاحی زانو نیز درمانی برای این دردها خواهد می بود.

ورزش کردن نیز یکی از راه حلهای درمانی زانو درد است که تعداد بسیاری از پزشکان آن را پیشنهاد می‌نمایند. ورزش‌هایی همانند شنا که سختی کمتری به زانو داخل می‌سازند در تحکیم عضلات ران زیاد مؤثر خواهند می بود.

مسکن‌ها و درمان‌های خانگی برای افت زانو درد در جوانی

منفعت گیری از مسکن‌هایی همانند پاراستامول (paracetamol) برای افت درد ناشی از زانو درد در جوانی زیاد مؤثر بوده و منفعت گیری از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) همانند ایبوپروفن نه تنها کمکی نمیکنند حتی عوارض جانبی نیز خواهند داشت.

منفعت گیری از یخ درمانی و گذاشتن کمپرس سرد بر روی زانو نیز در افت دردهای ناشی از آن زیاد مثمر ثمر خواهد می بود.

درمان تهاجمی

جراحی‌های ملزوم در زمان وجود پارگی و شکستگی در رباط صلیبی، تاندون‌ها و مفصل زانو نیز کی روش درمانی برای زانو درد در جوانی می‌باشد.

نرمش‌های سودمند برای درمان زانو درد در جوانی

در انجام تمرینات صبور باشید. سندروم زانو درد در جوانی به شدت به درمان جواب نمی‌دهد انتظار این که یک شبه درد از بین برود شما را نا امید می‌کند. بعد در انجام تمرینات پیشنهادی توسط پزشک متخصص و فیزیوتراپ کوشا باشید. برخی از معروفترین تمرینات را اینجا با هم مرور میکنیم:

حرکت پل پا

به پشت دراز بکشید و کف پاهایتان را صاف و زانو را خم کنید. بازوهایتان را در دوطرف آزاد قرار دهید. ماهیچه‌های سرینی خود را فشرده کرده و باسن خود را به همانند یک پل بلند کنید. مجدد روی زمین دراز بکشید و حرکت را تکرار کنید.

سپس ران راست خود را در حالت پل به سمت قفسه سینه بلند کنید و پای چپ را روی زمین نگه دارید. سپس برای طرف دیگر تکرار کنید.

کشش ایستاده همسترینگ

پاشنه پای صدمه دیده خود را را روی پله‌ای نزدیک به ۱۵ اینچ قرار دهید. زانوی خود را صاف نگه دارید. به جلو از تکه باسن خم شوید تا وقتی که حس کشیدگی خفیفی در تکه پشت ران خود کنید. کشش را به زمان ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید و ۳ بار تکرار کنید.

حتماً شانه‌های خود را صاف نگه دارید و نچرخانید و دقت کنید که از کمر خم نشوید تا به جای پای خود پایین کمر خود را بکشید.

تمرینات کواد

روی زمین صاف بنشینید و پای مصدوم خودرا دراز کنید در حالیکه پای دیگر شما خم شود. با سفت کردن عضلات بالای ران خود، زانوی پای مصدوم خود را در جهت ناموافق زمین بالا بیاورید. این موقعیت را ۱۰ ثانیه نگه داری کنید. استراحت کنید. ۳ مرتبه هر بار ۱۰ مرتبه تکرار کنید.

لیفت پا از بغل

روی طرف غیر صدمه دیده خود به پهلو دراز بکشید. ماهیچه‌های روی ران پای بالایی خود را سفت کنید و پا را تا نزدیک به ارتفاع ۸ تا ۱۰ اینچ از پای دیگر دور کنید. پا را صاف نگه داشته و به آراغمی پایین بیاورید. این حرکت را ۳ مرتبه هر بار ۱۰ مرتبه تکرار کنید.

بایدها و نبایدها

تعداد بسیاری از افراد سپس از ابتلا به زانو درد از مدرسه و محیط آموزشی دوری کرده و دیگر به آن باز نمی‌گردند، اما این کار واقعاً ملزوم نیست؛ تنها کافی است درمورد برخی از فعالیت‌های ورزشی سنگین که برای شما ممنوع است و یا جهت اقداماتی که باید برای پشتیبانی به شما جهت تعدیل درد زانو انجام بدهند با مربیان مدرسه مشورت کنید.

فعالیت‌های سنگین ورزشی و افزایش سختی تمرین‌ها را ترک کنید. ورزش‌های سنگین همانند فوتبال، راگبی، بسکتبال که سختی بسیاری به زانو داخل می‌سازند را کنار بگذارید.

ورزش را ترک نکنید، اما قبل از عمل به اغاز برخی ورزش‌ها همانند دوچرخه سواری، شنا و دیگر ورزش‌ها یقین شوید که آن‌ها به قدر کافی سبک بوده و درد زانو شما را تشدید نمی‌کنند.

افت وزن برای افرادی که به علت افزایش وزن دچار این عارضه شده اند از نان شب واجب‌تر خواهد می بود.

دقت داشته باشید که تشخیص یک بیماری با اهمیت ترین قدم در راه درمان آن است.

دردهای موضعی حاضر در حفره زیر زانو از نشانه‌های بیماری اسگود – شلاتر (Osgood-Schlatter)، درد حاضر در تاندون انتهای زانو یا همان تاندون پاتلار (patellar tendon) نشانه بیماری تاندونیت پاتلار (patellar tendonitis) و درد در تکه‌های بیرونی زانو می‌تواند به علت بیماری سندرم سایش باند ایلوتیبیال (iliotibial band friction syndrome) باشد.

راه حلهای درمانی برای انواع زانو درد در جوانی نیز گوناگون بوده و هر کس بسته به نوع درد و محل درد باید روش خاص درمانی آن را اتخاذ نماید. با مراجعه بهنگام به کلینیک تخصصی دکتر میر از تشخیص دقیق و درمان قطعی درد خود یقین باشید.

جمع بندی

تا حدودی تلاش کردیم دلایلی برای زانو درد در جوانی برشمردیم و شایع‌ترین آن‌ها را بطور اجمالی گفتن کرده و راه حلهای درمانی و پیشگیری را نیز برای آن‌ها برشمردیم؛ اما مطالعات و بازدید‌ها نشان داده است که مهم‌ترین علت زانو درد در جوانی و استئوآرتریت (osteoarthritis) ناشی از چاقی مفرط و اضافه وزن بیشتر از حد است که زاییده زندگی بی تحرک مدرن است. از این رو انتخاب شیوه زندگی سالم و دقت به فعالیت‌های ورزشی سبک و مناسب می‌تواند عامل مهمی در سلامتی افراد باشد.

بخاطر داشته باشید که زیاد تر درد زانو در جوانی از حالت نامناسب سیستم بدن اعم از راه رفتن، چرخیدن و حرکت کردن است. بعد به بدن به روش یک کل نگاه کنیم و به جستوجو اصلاح سیستم بدن باشیم نه رفع کردن نشانه‌ها

مسئله زیاد مهم و طلائی درمورد زانو درد در جوانی مراجعه به موقع به پزشک متخصص است. تشخیص نوع درد و محل درد و اغاز راه حلهای درمانی آن‌ها می‌تواند در زمان زمان زیاد اندکی علتبهبودی کامل این بیماری شده و عدم دقت به این مسئله امکان پذیر چندین دهه از زندگی شما را همراه با دردهای مزمن در ناحیه زانو نماید.

منبع: ایسنا