معارفه کتاب | اسلام و اقتصاد_راسخ

از همین پرونده زیاد تر بخوانید

ساختار و محتوای کتاب

این تاثییر در قالب هشت فصل مهم تدوین شده که هر یک لحاظی مهم از اقتصاد اسلامی را مورد بازدید قرار می‌دهد:

• فصل اول؛ اصول و مبانی اقتصاد اسلامی ــ شامل مواردی همچون مفهوم استکمال در نظام اقتصادی اسلام و شرایط تحقق آن، تحلیل رابطه دین و اقتصاد، و بازدید ابعاد فلسفی و هستی‌شناختی مفهوم حقیقت در اقتصاد
• فصل دوم؛ نگرش اسلام به ثروت و اصول حاکم بر اقتصاد ــ شامل احترام به اموال و جایگاه ثروت به گفتن پشتوانه زندگی و عامل بقای دین، و چند اصل اساسی اقتصاد اسلامی: نهی از تکاثر، نفی زیان، نهی از اسراف، و اصل انفاق
• فصل سوم؛ تشکیل در اقتصاد اسلامی ــ شامل نقش نیروی کار، اندوخته، و طبیعت در تشکیل، تحلیل انتقادی منفعت و نسبت آن با بی‌ثباتی مالی، و ترکیب عوامل تشکیل و هزینه‌های اقتصادی
• فصل چهارم؛ توزیع در اقتصاد اسلامی ــ شامل نسبت بین طبیعت، دولت، و توزیع منبع های، و چگونگی سهم‌بری نیروی کار، زمین، و اندوخته
• فصل پنجم؛ مبادله و ضوابط آن در اسلام ــ شامل تحلیل بیع، احتکار، کالی به کالی، مکاسب حرام، و نهی از کم‌فروشی، و این چنین بازدید مکانیسم مضاربه و الزامات آن در نظام مالی اسلامی
• فصل ششم؛ مصرف در اسلام ــ که به بازدید محدودیت‌های مصرف، و ربط آن با مؤلفه‌های اخلاقی همانند زهد و نوع‌دوستی می‌پردازد.
• فصل هفتم؛ اقتصاد و اخلاق ــ شامل رابطه انسان و اسلام در چارچوب اقتصادی، و تحلیل اخلاقی یک نوشته اقتصادی
• فصل هشتم؛ ویژگی‌های اقتصاد جامعه دینی ــ شامل مسئولیت همگانی در از بین بردن فقر، تقدم دیگران بر خود در اقتصاد اسلامی، و ممنوعیت استثمار در اشکال گوناگون آن (رباخواری، کم‌فروشی، بیگاری)

این کتاب فقطً یک اراعه کلی از اقتصاد اسلامی نیست، بلکه با رویکردی تحلیلی و علمی، مبانی اقتصاد اسلامی را با مستندات دقیق از منبع های معتبر بازدید می‌کند. این چنین از دیگر مزایای این تاثییر مورد قیمت این است که برخلاف تعداد بسیاری از آثار حاضر، این کتاب رویکردی یکپارچه و منسجم دارد و از آمیختن راه حلهای غیراصیل غربی با مبانی اسلامی پرهیز کرده است. این تاثییر به طوری تدوین شده که می‌تواند به گفتن یک منبع پایه برای تدریس اقتصاد اسلامی در دانشگاه‌ها مورد منفعت گیری قرار گیرد. دکتر حسن سبحانی در این کتاب، علاوه بر اراعه مطرح‌واره‌ای منسجم از مباحث اقتصاد اسلامی، کاستی‌های حاضر در پژوهش‌های قبل را نیز گفتن کرده و چشم‌اندازی برای مطالعات آینده در این حوزه ترسیم می‌کند. دکتر سبحانی، خود در پیشگفتار این تاثییر آورده است:

بخصوص در نیم قرن تازه کتب و مقالات زیاد زیاد و در عین حال متنوعی از سوی دانشمندان علوم اسلامی و این چنین از جانب برخی از دانشگاهیان علاقمند به این نوشته نگاشته شده و عمدتاً انتشار گردیده است. مکتوباتی که در فقدان نگرشی هماهنگ به اقتصاد و ارتباطی اسلام از یک طرف و در روبه رو‌ای نابرابر و به لحاظ راه حلشناسی التقاطی آنچه به دانش اقتصاد در معارف بشری شهره است از نظر دیگر، مشابه با وقتی که بر آنها قبل است آنچنان که باید نتوانسته است به نیازهای حاضر در این عرصه پاسخگوئی با لیاقت بنماید. هر چند آن کوششهای علمی هر کدام فی‌نفسه سودمند و مؤثر بوده است. اما برای اراعه آنچه که اقتصاد اسلامی نامیده شده است تا دهه‌های آینده تلاش‌های زیاد تر و راه حلمندتری ملزوم است که ان‌شاءالله از سوی علما و دانشمندان اراعه خواهد شد و دیری نخواهد پائید که اقتصاد اسلامی شجره طیبه‌ای شود که به نیازهای معاصران خود پاسخگوئی بایسته خواهد کرد.

با این توصیف، کتاب «اسلام و اقتصاد» یکی از پرمحتواترین و دقیق‌ترین آثار علمی در حوزه اقتصاد اسلامی است که ضمن اراعه مبانی نظری قوی، می‌تواند پایه‌ای محکم برای مطالعات تکمیلی و گسترش مدل‌های عملی در اقتصاد اسلامی باشد. این کتاب اولین‌بار در سال ۱۳۹۳ در قطع وزیری و در ۲۳۲ صفحه، توسط انتشارات دانشگاه تهران به زیور طبع آراسته شد، و طی سال‌های سپس، چاپ‌های بسیاری از آن انتشار گردید که هر یک با استقبال پژوهشگران و علاقه‌مندان به اقتصاد اسلامی روبه رو شد. 

گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در ادامه پرونده «اقتصاد اسلامی»، به بازخوانی نکات و مفاهیم مهم مندرج در این تاثییر مورد قیمت خواهد پرداخت.

انتهای مطلب/