علائمی که می گوید دچار فوبیا شده اید_راسخ

کد خبر: ۲۸۰۹۰۳

تاریخ انتشار کردن: دوشنبه ۰۴ فروردین ۱۴۰۴ – ۲۳:۵۷

به گزارش بهداشت نیوز، برخی از فوبیاها زیاد خاص و محدود می باشند. برای مثال، یک شخص امکان پذیر فقط از عنکبوت (arachnophobia) یا گربه (ailurophobia) بترسد. در این مورد، شخص با دوری کردن از چیزی که می ترسد، نسبتا بدون اضطراب زندگی می کند. برخی دیگر از فوبیاها در مکان ها یا موقعیت های گسترده تر دردسرساز می شوند.

برای مثال، علائم هراس از ارتفاع (acrophobia) می تواند با نگاه کردن به بیرون از پنجره اداره یا با رانندگی روی پل های مرتفع ابراز کنند. هراس از فضاهای محصور یا تنگناهراسی (claustrophobia) می تواند با سوار شدن به آسانسور یا منفعت گیری از دستشویی کوچک تشدید شود. افرادی که این فوبیاها را دارند امکان پذیر نیاز به تشکیل تغییرات دیدنی در زندگی خود باشند.

در موارد شدید، فوبیا امکان پذیر عامل تعیین کننده اشتغال، محل کار، مسیر رانندگی، فعالیت های اجتماعی و تفریحی، یا محیط خانه شخص باشد.

برای درمان فوبیا می توانید با یک روانپزشک یا روانشناس مشورت کنید.

انواع فوبیا (هراس زدگی)

فوبیا سه نوع مهم دارد:

۱. فوبیا خاص (فوبیا ساده)

در این حالت که رایج ترین شکل فوبیا است، افراد امکان پذیر از حیوانات خاص (همانند سگ، گربه، عنکبوت، مار)، افراد خاص (همچون دلقک، دندانپزشک، دکتر)؛ محیط های خاص (همچون مکان های تاریک، رعد و برق ها، مکان های بلند)، یا موقعیت های خاص (همانند پرواز با هواپیما، سوار شدن به قطار، قرار گرفتن در یک فضای محصور) بترسند. این شرایط لااقل تا حدودی ژنتیکی (ارثی) می باشند و به نظر می رسد در خانواده ها وجود داشته باشند.

۲. فوبیا اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی)

افراد با فوبیا اجتماعی از موقعیت های اجتماعی که امکان پذیر در آنها امکان پذیر تحقیر شده، شرمسار شده یا مورد قضاوت دیگران قرار گیرند می ترسند. آنها خصوصا وقتی مضطرب می شوند که افراد حاضر در آن موقعیت را نمی شناسند. این هراس می تواند محدود به کارکرد همانند سخنرانی کردن، کنسرت یا اراعه کاری باشد یا می تواند عمومی تر باشد به طوری که شخص با فوبیا از زیاد تر موقعیت های اجتماعی همانند غذا خوردن در ملاعام یا منفعت گیری از دستشویی عمومی اجتناب کند.

به نظر می رسد که فوبیا اجتماعی در خانواده ها وجود داشته باشد. افرادی که در کودکی خجالتی یا منزوی بودند یا توانایی های اجتماعی منفی یا ناخوشایندی داشته اند، زیاد تر در معرض این اختلال قرار دارند.

۳. Agoraphobia (هراس از مکان های باز)

هراس از مکان های باز هراس از قرار گرفتن در مکان های عمومی است که خروج ناگهانی از آنها امکان پذیر سخت یا خجالت آور باشد. شخص با Agoraphobia امکان پذیر از رفتن به سینما یا کنسرت یا سفر با اتوبوس یا قطار اجتناب کند. این نوع فوبیا مجزا است چون با وحشت زدگی (هراس شدید بعلاوه علائم جسمانی غمگین کننده هچون لرزه، تپش قلب و عرق کردن) مرتبط است.

علائم فوبیا یا هراس زدگی

فوبیاهای کودکی غالبا بین سنین ۵ و ۹ سال رخ داده و طبق معمول زمان کوتاهی دوام دارند. فوبیاهای با دوام زیاد تر بد از دوران کودکی اغاز می شوند، خصوصا در افراد نزدیک به بیست ساله. فوبیاهای بزرگسالان طبق معمول چندین سال طول می کشد و گمان این که به خودی خود از بین بردن شوند کمتر است. بدون درمان مناسب، فوبیا می تواند خطر انواع دیگر بیماری های روانی خصوصا دیگر اختلالات اضطراب، افسردگی و سوء مصرف مواد را افزایش دهد.

علائم فوبیا عبارت هستند از:

حس بیشتر از اندازه، غمگین کننده و مداوم هراس یا اضطراب که با جسم، فعالیت یا موقعیت خاصی ابراز می کند.احساسات یا غیرمنطقی می باشند یا نامتناسب با تهدیدات واقعی. برای مثال، اگرچه هر فردی امکان پذیر از یک سگ آزاد و تهدید کننده بترسد اما اکثر افراد از یک سگ آرام، ساکت و تحت کنترل فرار نمی کنند.اجتناب و دوری از جسم، فعالیت یا موقعیتی که فوبیا را تشدید می کند. چون افرادی که فوبیا دارند تشخیص می دهند که هراس آنها بیشتر از اندازه است، زیاد تر از علائمی که دارند خجالت می کشند. برای جلوگیری از شرم یا علائم اضطراب آنها از موارد تشدیدکننده فوبیا دوری می کنند.علائم جسمی مرتبط با اضطراب. این علائم می تواند شامل لرزش، تپش قلب، عرق کردن، تنگی نفس، سرگیجه، تهوع یا علائم فرد دیگر باشند که منعکس کننده جواب “جنگ یا گریز” بدن نسبت به خطر می باشند. (این چنین علائمی امکان پذیر به تشخیص اختلال وحشت منجر شود).

تشخیص فوبیا

یک پزشک فوق متخصص روانپزشک یا پزشک متخصص روانشناس به گمان زیاد در رابطه علائم جاری و سابقه خانوادگی سئوال کند، خصوصا این که آیا دیگر اعضای خانواده نیز فوبیا (هراس زدگی) داشته اند یا نه. شما امکان پذیر هر توانایی یا ترومایی را که جهت تشکیل فوبیا شده است—برای مثال، دعوا یک سگ تبدیل هراس از سگ—را گزارش کنید.

احتمالا او گفت و گو از عکس العمل شما – اندیشه ها، احساسات و علائم جسمانی شما – زمان روبه رو با چیزی که از آن می ترسید سودمند باشد. این چنین، توضیح دهید که برای اجتناب از موقعیت های ترسناک چه کار می کنید و این که فوبیا چطور زندگی روزمره، از جمله روابط شغلی و شخصی، شما را متأثر می سازد.

روانپزشک یا روانشناس شما در رابطه افسردگی و منفعت گیری از مواد از شما سئوال می کند چون زیاد تر افراد با فوبیا این مشکلات را نیز دارند.

در کودکان، فوبیاهای خاص می توانند مشکلات مختصر مدتی باشند که در عرض چند ماه از بین می روال. در بزرگسالان، نزدیک به ۸۰% از فوبیاهای تازه تبدیل به شرایط مزمن (بلند زمان) می شوند که بدون درمان مناسب رفع نمی شوند.

پیشگیری از فوبیا

هیچ راهی برای جلوگیری از اغاز یک فوبیا وجود ندارد. با این حال، درمان می تواند تأثیر منفی اختلال را افت دهد.

درمان فوبیا

درمانی فوبیا طبق معمول ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی است:

فوبیا خاص. درمان شناختی-رفتاری می تواند سودمند باشد، خصوصا روندی که درمان از راه حساسیت زدایی یا درمان از راه روبه رو نامیده می شود. در این روش شما کم کم با پای خود و تحت شرایط کنترل شده در معرض چیزی قرار می گیرید که از آن می ترسید. هنگامی شما در معرض آن عامل قرار می گیرید، یاد می گیرید که از طریق اسایش، کنترل تنفس یا دیگر راهبردهای افت اضطراب بر هراس خود تسلط کنید. برای درمان مختصر زمان فوبیاها، دکتر امکان پذیر داروی ضداضطراب تجویز کند. اگر فوبیا فقط گاه بعضی اوقات پیش می آید، همانند هراس از پرواز، منفعت گیری از دارو می تواند محدود شود.فوبیا اجتماعی. اگر فوبیا اجتماعی شما روی یک کارکرد خاص (برای مثال، اراعه یک سخنرانی یا اجرای یک کنسرت) متمرکز باشد، دکتر شما امکان پذیر یک داروی بتابلوکر همچون پروپرانولول (ایندرال) تجویز کند. این دارو را می توان درست قبل از انجام آن کار مصرف کرد. این دارو اثرات جسمی اضطراب (تپش قلب یا لرزش انگشتان) را تعدیل می کند اما طبق معمول بر هشیاری مورد نیاز برای سخن بگویید کردن یا توانایی مورد نیاز برای نواختن آلت موسیقی تاثییر نمی گذارد. برای اشکال عام تر یا طویل مدت تر فوبیا اجتماعی، دکتر شما امکان پذیر یک داروی ضدافسردگی، طبق معمول یک SSRI (مهارکننده انتخابی بازجذب سورتونین) همچون سرترالین (زولوفت)، پاروکستین (پاکسیل) یا فلوئوکستین (پروزاک) تجویز کند. اگر SSRI مؤثر نشد، دکتر می تواند یک داروی ضد افسردگی یا ضد اضطراب دیگر تجویز کند. درمان شناختی-رفتاری نیز برای زیاد تر افراد با فوبیا اجتماعی، هم در محیط فردی و هم گروهی، مؤثر است.درمان این اختلال همانند به درمان اختلال وحشت زدگی است. درمان دارویی شامل داروی ضدافسردگی SSRI یا داروهای دیگر، همچون کلومیپرامین (آنافرانیل) و ایمیپرامین (توفرانیل) و داروهای ضداضطراب بنزودیازپین، همچون کلونازپام (آنافرانیل)، دیازپام (والیوم) و لورلزپام (آتیوان) است. روان درمانی نیز سودمند است، خصوصا درمان شناختی-رفتاری.

کی نیاز است از روانپزشک یا روانشناس پشتیبانی بگیریم؟

اگر هراس ها و اضطراب هایی که اسایش خاطر شما را به هم می زنند، با روابط شخصی شما تداخل دارند، یا مانع کارکرد عادی شما در خانه، مدرسه یا محل کار می شوند برای شما دردسر ساز شده اند، در اولین زمان ممکن قرار ملاقاتی با روانپزشک یا روانشناس بگذارید.

منبع: درمانکده