به گزارش راسخ
به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدامین حقگو، در مطلبی با گفتن “اندوختهگذاری برای تشکیل؛ تحقق یک شعار با مطمعن، نوآوری و اصلاح سیاستی” نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی، شعار سال ۱۴۰۴ را «اندوختهگذاری برای تشکیل» نامگذاری کردند؛ شعاری که بعد از قریب به یک دهه، تشکیل را هم چنان راهبرد محوری سرزمین میداند، اما این بار قضیه را از زاویه «اندوختهگذاری» صدمهشناسی کرده که نشاندهنده اهمیت اختصاصی اندوختهگذاری در قسمت تشکیل برای پیشرفت اقتصادی سرزمین است.
در واقع، این شعار، نه فقطً یک پیشنهاد اقتصادی، بلکه یک مطالبه جدی در مسیر درمان بیماری مزمن اقتصاد ایران یعنی رکود اندوختهگذاری و ضعف در تشکیل ملی است. اما سوال مهم اینجاست: چطور میتوان این شعار را به حقیقت تبدیل کرد و چه اقداماتی برای تحقق آن الزامی است؟
حالت جاری اندوختهگذاری در ایران
بازدیدها مشخص می کند که در ماههای تازه، نرخ رشد اندوختهگذاری در ایران روندی نزولی داشته است. بهگفتن مثال، در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۳، رشد اندوختهگذاری تنها یک درصد بوده، درحالیکه این رقم در زمان شبیه سال ۱۴۰۰ معادل ۸.۲ درصد بوده است. این افت نشاندهنده کم شدن دیدنی تمایل به اندوختهگذاری در قسمت تشکیل و هشداردهنده درمورد افت توان تشکیل ملی در آیندهای نزدیک است.
این قضیه از آن جهت اهمیت بیشتری اشکار میکند که دقت داشته باشیم عدم اندوختهگذاری در حوزه تشکیل ریشه مهم تعداد بسیاری از ناترازیها و عدم اعتدالهای اقتصادی در ایران است. در واقع یکی از مشکلات اساسی اقتصاد ما، عدم اندوختهگذاری کافی است.
از این جهت باید پافشاری داشت که اندوختهگذاری را نمیتوان با خواهش، بخشنامه، یا دستور محقق کرد. اندوختهگذار اعم از داخلی و یا خارجی، نیازمند مطمعن، افق روشن و مطمعن از برگشت اندوخته است. اگر در ذهن اندوختهگذار، چشمانداز اقتصادی سرزمین مبهم، ناپایدار یا غیرقابل پیشبینی باشد، طبیعی است که اندوخته از تشکیل فاصله بگیرد و به بازارهای غیرمولد همانند ارز، طلا یا مسکن پناه ببرد.
راهکارهایی برای جذب اندوختهگذاری در تشکیل
برای تحقق شعار «اندوختهگذاری برای تشکیل»، باید از چارچوبهای سنتی و تکراری فراتر رفت و بهجستوجو راه حلهای روزآمد در فراهم مالی تشکیل می بود. در ادامه برخی از با اهمیت ترین این راهکارها را مرور میکنیم:
- فراهم مالی جمعی: (Crowdfunding)
پلتفرمهای تامین مالی جمعی این امکان را فراهم میکنند که شرکتها و پروژههای تولیدی، اندوخته موردنیاز خود را از طریق شراکت عمومی فراهم کنند. این روش که در تعداد بسیاری از کشورهای پیشرفته بهگفتن مکمل سیستم بانکی پذیرفته شده، هم نقدینگی را فعال میکند و هم اندوختهگذاران کوچک را داخل چرخه تشکیل میسازد.
- اندوختهگذاری جسورانه: (Venture Capital)
منفعت گیری از صندوقهای اندوختهگذاری خطرپذیر برای حمایتاز استارتاپها، کسبوکارهای دانشبنیان و صنایع فناورمحور، یک راهبرد اثباتشده در اقتصادهای نوظهور است. دولت میتواند با مشوقهای مالیاتی و ضمانت بخشی از ریسک، به تحکیم این مدل پشتیبانی کند.
- اندوختهگذاران فرشته: (Angel Investors)
این گروه از اندوختهگذاران طبق معمولً افرادی می باشند با سابقه مدیریتی و اندوخته شخصی که در مرحله های اولیه رشد کسبوکارها اندوختهگذاری میکنند و علاوه بر منبع های مالی، دانش مدیریتی و شبکه ارتباطی خود را نیز در اختیار کارآفرین قرار خواهند داد.
- منفعت گیری از فناوریهای نوین:
بکارگیری فناوریهای مبتنی بر بلاکچین، قراردادهای هوشمند و ابزارهای مالی دیجیتال میتواند ضمن افزایش شفافیت، مطمعن اندوختهگذاران را نیز جلب کند. دیجیتالیسازی فرآیندهای فراهم مالی، قدم بزرگی در افت ریسک اداری و فساد خواهد می بود.
دولت باید مطمعن و اراده بسازد، نه فقط تسهیلگیری کند
اگرچه ابزارهای فراهم مالی اهمیت دارند، اما آنچه حیاتیتر است، مطمعن اندوختهگذار به نظام تصمیمگیری و سیاستگذاری اقتصادی سرزمین است. اندوختهگذاران باید به توانمندیهای مدیریتی و اقتصادی دولت و حاکمیت مطمعن کنند. اگر این مطمعن تشکیل نشود، اندوختهگذاری نیز شکل نخواهد گرفت.
در این راستا میتوان نظر تشکیل نهادی جدا گانه به گفتن «حسابرس سیاستهای اقتصادی» را نقل کرد. نهادی که هر سه ماه یکبار کارکرد دولت در حوزه اقتصاد را برسی و به مردم گزارش دهد. این نهاد میتواند مطمعن عمومی را بازسازی کند و اندوختهگذاران را به چشمانداز اقتصادی سرزمین امیدوار سازد.
دولت این چنین باید با اصلاح ساختارهای بی فایده، افت بوروکراسی، شفافسازی مقررات و تحکیم امنیت حقوق مالکیت، زمین بازی را برای اندوختهگذاران هموار کند. این چنین، هماهنگی بین قوا و ارامش در سیاستهای ارزی، مالیاتی و تجاری، عناصر کلیدی برای خروج اندوختهگذاران از بلاتکلیفی است.
بازتعریف رابطه اندوخته و سیاست
تحقق شعار «اندوختهگذاری برای تشکیل» یک پروژه فقطً اقتصادی نیست؛ بلکه الزام بازآفرینی رابطه بین دولت، اندوخته و جامعه است. این رابطه، باید بر پایه مطمعن، شفافیت، پاسخگویی و پیشبینیپذیری بنا شود.
اگر دولت بتواند این مسیر را با اصلاحات واقعی، نظارتپذیری و دوری از سیاستزدگی طی کند، آنگاه اندوخته، نه تنها به تشکیل بازمیگردد، بلکه نقش پیشران در گسترش ملی را ایفا خواهد کرد. در غیر اینصورت، این شعار نیز همانند تعداد بسیاری از شعارهای سالهای قبل، در حد تابلوهای اداری باقی خواهد ماند.
انتهای مطلب/
دسته بندی مطالب
کسب وکار