سامانه معامله های ارز تجاری چطور عمل می کند؟_راسخ

به گزارش خبرگزاری تسنیم، علی سعیدی با وجود در برنامه میز اقتصاد رسانه ملی ضمن تشریح فعالیت های  بازار ارز تجاری با گفتن این که همه گروه‌هایی که در بازار ارز اشخاص معامله های خود را انجام می دادند، از ۲۶ آذرماه از طریق بازار ارز توافقی یا همان بازار ارز تجاری معامله های خود را انجام خواهند داد  او گفت : معامله های نیمایی نیز از ابتدای بهمن ماه به بازار ارز تجاری منتقل خواهد شد.

وی  تصریح کرد: با اهمیت ترین مزیت بازار ارز تجاری آن است که همه تقاضا‌ی خرید و فروش در یک سامانه مرکزی ثبت شده و هر صادرکننده و واردکننده با همه طرف های خرید وفروش خود در قالب سامانه مذاکره می کنند وهمزمانجورسازی خواست‌ها نیز انجام می شود و در این بازار صادرکنندگان و واردکنندگان در خصوص نرخ ارز با هم رقابت می‌کنند و خرید وفروش نهایی بر پایه هم‌پوشانی پیشنهادات، انجام می‌شود.

او گفت: در خصوص معامله های گروه‌هایی که در نیما می باشند تا آخر دی ماه می‌توانند معامله های خود را در سامانه نیما انجام بدهند، اما از ابتدای بهمن ماه همه معامله های از جمله معامله های نیمایی به بازار ارز تجاری منتقل خواهد شد.

رئیس مرکز مبادله ارز و طلای ایران خاطرنشان کرد :از قبل تا بحال در بازار ارز، یک بازار مربوط به ارز خدماتی و غیربازرگانی  و بازار دیگر نیز مربوط به معامله های ارز تجاری و بازرگانی می بود. در قسمت ارز بازرگانی مربوط به معامله های ارز تجاری، صادرکنندگان ارز خود را به فروش می رسانند و واردکنندگان هم ارز مورد نیاز خود را تامین می‌کنند. این بازار نیز خود دو قسمت شامل بازار نیما و بازار اشخاص تقسیم می شود.

سعیدی افزود: به گفتن بهتر صادرکنندگانی که ضمانت داشتند ارز خود را در بازار نیما اراعه می کنند و برای فروش ارز از این بازار منفعت گیری می‌کردند این چنین واردکنندگانی هم که مجاز به تامین ارز خود از نیما بودند برای تامین ارز در سامانه نیما خرید وفروش انجام می‌دادند. دیگر گروه‌ها نیز در بازار ارز اشخاص فعالیت می کردند.
وی با قبول نظرات برخی کارشناسان مبنی بر این که قیمت همه شده ارز برای واردکننده تحول معناداری نخواهد کرد، او گفت: پیش از این نیز در بستر سامانه نیما،  قیمت به اضافه مبلغ فرد دیگر می شد لذا از این منظر سامانه مذکور کاملاً معاملاتی نبوده است و زیاد تر یک سامانه خبر‌رسانی می بود و تضمینی برای این که معامله های بر پایه آن نرخ‌ها انجام شود، وجود نداشت. 

وی در توضیح سوالی در خصوص آثار راه اندازی بازار تجاری بر قیمت ارز با گفتن این که تفاوت معنادار قیمتی متعاقب عملیاتی شدن بازار ارز تجاری رخ نمی دهد افزود: اکنون ساختار جدیدی در حوزه ارزی در حال شکل‌گیری است و این بدین معناست که قرارداد به وجود خواهد آمد. چراکه پیش از این بین صادرکننده و واردکننده قراردادی وجود نداشت و اکنون از نظر حقوقی و اجرایی ضمانت می شود.  دوره وقتی از بین بردن ضمانت برای صادرکننده، اشکار است و اگر از دوره وقتی عبور کند، تنبیهات مشخصی در نظر گرفته می شود. 

سعیدی با گفتن این که اگر صادرکننده با نرخ منطقی تری محصول خود را در بازار ارز تجاری به فروش رساند، این مهم به اقتصاد پشتیبانی می کند، او گفت: برای مثال در صورتی که صنعت پتروشیمی و فولاد و صنایعی که در سامانه نیما فعالیت می‌کردند، بتواند با نرخ بهتری محصولات خود را به فروش رساند؛ آنگاه امکان اندوخته گذاری به وجود می‌آید. این چنین در سال‌های بعدی شرایط برای ارزآوری و گسترش پایدار فراهم می‌شود. ملزوم به پافشاری است که پیش از این قیمت اقتصادی ملزوم در سامانه نیما وجود نداشته است. 

وی خاطرنشان کرد: صادرکننده اگر در بازاری شفاف ارز خود را با قیمت معقول بفروشد و ریال را به موقع دریافت کند، در این بازار فعالیت می‌کند. یقیناً صادرکنندگانی که ارز اشخاص داشتند، ارز خود را در بازار فرد دیگر اراعه می کردند و تفاوت چندانی برای آنها رخ نمی‌دهد، چراکه آنها در نیما فعالیت نمی‌کردند.

وی در توضیح مکانیزم ارز توافقی او گفت: مکانیزم جاری که در قالب بازار ارز توافقی شناخته می شود، به معنی آن است که خریدار و فروشنده قیمت خود را اظهار می‌کنند و اینگونه خرید وفروش برحسب وجود طرف دیگر شکل می‌گیرد. در آخر روز نیز میانگین موزون نرخ بر پایه معامله های روز اظهار می شود. لذا این کار مبنایی برای قیمت نقد رسمی است که متعاقب آن قراردادهای فرد دیگر همچون سلف و فوروارد ارزی طراحی شده است که برای صادرکنندگان و واردکنندگان امکان برنامه ریزی فراهم مالی و فراهم ارز را به وجود می آورد.

وی با گفتن این که مجموعه ای از عوامل بر بازار ارز از جمله عوامل روانی اثرگذار است، او گفت: بعد از شکل گیری این بازار به پایداری قیمتی خواهیم رسید و پایداری قیمت نیز نیازمند اندوخته‌گذاری است. هرچند امکان پذیر در مختصر زمان تأثیر قیمتی داشته باشد، اما حرکت رو به بهبود است. 

رئیس مرکز مبادله ارز وطلای ایران با اشاره گفتن این که این مرکز بازاری است که تحت نظارت بانک مرکزی عمل می‌کند و فلسفه وجودی آن سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری است و نظارت از عملیات بازار منفک شده است تسریح کرد: در ساختار تازه که با قانون تازه بانک مرکزی نیز مشابه است، مرکز مبادله ارز و طلای ایران، عملیات بازار را بر مسئولیت دارد و بانک مرکزی نیز ماموریت های مربوط به سیاستگذاری، تنظیم‌گری و نظارت بر بازار را چه در حوزه ارز و چه در عرصه طلا انجام می‌دهد.

سعیدی یادآور شد: مرکز مبادله تا بحال حراج‌های شمش و سکه طلا را برگزار کرده است. لذا این مرکز در هفته نسبت به برگزاری سه نوبت حراج سکه عمل می‌کند و روز قبل نیز هم چهل و هشتمین حراج سکه طلا برگزار شد.

مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران اظهار داشت: با دقت به برگزاری ۴۷ حراج سکه طلا در این مرکز، نزدیک به ۱۹۲ هزار نفر از همه استان‌ها موفق به خرید سکه شده‌اند که در کل نیز ۵۹۰ هزار سکه به فروش رفته است. در حراج‌های شمش طلا نیز تا بحال بیشتر از ۱۳ تن طلا خرید وفروش شده است.

راه اندازی بازار ارز تجاری تبدیل جهش قیمتی نرخ ارز نخواهد شد
در ادامه این برنامه مجید فلاحی نیا معاون اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی نیز با اشاره به این که راه اندازی  بازار ارز تجاری علتایجاد شفافیت در اراعه و تقاضای ارز می‌شود، او گفت: با راه‌اندازی این بازار هیچ‌گونه جهش قابل‌توجهی در قیمت نرخ ارز روی نمی‌دهد. این بازار بر پایه توافق بین صادرکنندگان و واردکنندگان شکل گرفته و نرخ‌ها به مراتب کمتر از نرخ‌های بازار غیررسمی خواهد می بود.

وی با اشاره به بند الف ماده ۴۴ قانون بانک مرکزی، او گفت: بر پایه این بند قانونی، نظام ارزی سرزمین شناورِ مدیریت شده است و بانک مرکزی در راستای پشتیبانی به نگه داری و ترقی قیمت پول ملی باید بازار ارز را به طوری مدیریت کند که نوسانات نرخ ارز در این بازار به حداقل ممکن افت اشکار کند. بر همین مبنا، مدیریت بازار ارز نیازمند یک بازار منسجم ارزی است که بانک مرکزی تلاش کرده با راه‌اندازی «بازار ارز تجاری» در مرکز مبادله ارز و طلای ایران به این مقصد برسد.

فلاحی‌نیا در ادامه خاطرنشان کرد: انتظار این است با سازوکارهایی که اندیشیده شده، ناظر وجود فعالان اقتصادی، صادرکنندگان، واردکنندگان و بانک‌ها به گفتن کارگزاران در این سامانه باشیم. در این بازار، نرخ‌ها کاملاً بر پایه اراعه و تقاضا و به طور منصفانه، عملیاتی و کشف می شود.

وی با اصرار بر این که برخی از کالاهایی که وابسته به واردات است با نرخ های بازار غیر رسمی قیمت گذاری و  به دست مصرف کننده می‌رسد گفتن داشت: با این ساز و کار شفاف اراعه و تقاضا که در مرکز مبادله ارز و طلای ایران راه‌اندازی شده، فعالان اقتصادی فهمید می باشند که نرخ‌ها با رضایت کامل آنها عملیاتی می‌شود و به مراتب کمتر از بازار غیررسمی است.

معاون اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی افزود: اگر به روال قبلی نرخ نیما هم دقت شود در این روال، مشابه با مولفه های اقتصادی و اراعه ای که از سوی صادرکنندگان صورت می‌گرفت، نرخ‌ها تعیین می‌شد. به گفتن مثال در همین سامانه در روز شنبه نرخ به طور توافقی، عملیاتی شد و ناظر این کار بودیم قیمت دلار که تا قبل از آن نزدیک به ۵۴ هزار تومان می بود با یک اختلاف ۱۰ درصدی با قیمت ۵۹ هزار و ۶۰۰ تومان عملیاتی شد.

فلاحی‌نیا با گفتن این که نمی توان منکر تاثیرات تورمی این عمل می بود اما این تاثیرات محدود خواهد می بود، خاطرنشان کرد: این تاثیرات در نرخ تورم زیاد محدود خواهد می بود. ضمن این که کالاهای اساسی هم چنان با ارز نیمایی تامین خواهند شد و هیچگونه تغییری در نرخ‌های تخصیص ارز برای این کالا‌ها تشکیل نخواهد شد. بر این مبنا، کالا‌هایی همچون برنج، نهاد‌ه‌های دامی، دانه‌های روغنی و دارو هم چنان با نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان فراهم خواهند شد.

وی با اشاره به این که هیچ‌گونه جهش قابل‌توجهی در قیمت نرخ ارز اتفاق نخواهد افتاد، پافشاری کرد: بازار ارز تازه بر پایه توافق بین صادرکنندگان و واردکنندگان شکل گرفته و نرخ‌ها به مراتب کمتر از نرخ‌های بازار غیررسمی خواهند می بود. این چنین بر پایه معاملاتی که کاملاً توافقی است، ناظر افزایش اراعه ارز خواهیم می بود. 

معاون اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی خاطرنشان کرد: از اغاز اجرای این سیاست‌ها، بازار ارز با افزایش اراعه و مدیریت بهتر تقاضا مواجه خواهد شد که به ارامش زیاد تر این بازار پشتیبانی می‌کند.

فلاحی‌نیا با اهمیت ترین عامل برگشت ارز را قیمت آن گفت و او گفت: وقتی که در این سازوکار تازه، نرخ‌های توافقی عملیاتی می‌شود، حتماً صادرکنندگان ارز خود را به این سامانه می آورند و نیازی به عمل های دستوری نیست. چون صادرکنندگان هم همانند دیگر فعالان اقتصادی به ریال و اندوخته در گردش خود نیاز دارند.

وی ابراز امیدواری کرد با راه اندازی بازار توافقی ارز ناظر تحکیم اراعه ارز و مدیریت بهتر تقاضای ارز در بازار ارزی سرزمین باشیم.

معاون اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی در آخر گفتن داشت: سیاست‌های تازه ارزی به‌اختصاصی با دقت به سامان‌دهی بهتر بازار ارز و تشکیل شفافیت در معامله های، می‌تواند تاثیرات مثبتی در افت نوسانات ارزی و بهبود شرایط اقتصادی سرزمین داشته باشد.

انتهای مطلب/