چطور چین ۵ فروند هواپیمای جاسوسی آمریکا را ساقط کرد؟_راسخ

اگرچه ایالات متحده آمریکا در نهایت به علت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ در جنگ سرد پیروز شد، اما این سرزمین و متحدانش در این مسیر متحمل ناکامی ها و عقب افتادگی های تحقیرآمیز تعداد بسیاری شدند، از جنگ ویتنام تا این که شوروی ها در نوشته پرواز فضایی بدون سرنشین (اسپوتنیک) و سرنشین دار (یوری گاگارین) توانست ایالات متحده را ناکامی دهد، تا سرنگونی هواپیمای جاسوسی U-2 Dragon Lady، به خلبانی فرانسیس گری پاورز در ۱ می ۱۹۶۰ توسط شوروی. در اتحاد جماهیر شوروی، روز اول می به گفتن روز می یا روز بین المللی کارگر یک تعطیلی رسمی بزرگ است که بیشتر از پیش به ساقط کردن هواپیمای جاسوسی پاورز قدرتی پروپاگاندایی می بخشید.

اما معلوم شده که شوروی تنها رقیب کمونیست دوران جنگ سرد نبوده است که یک U-2 ساخت آمریکا را ساقط کرد. و برای اضافه کردن این صدمه، ملت دشمنِ مورد او گفت و گو که ما در این داستان پوشش خواهیم داد، با آخر جنگ سرد فرو نپاشید و تا این مدت هم به گفتن تهدیدی برای ایالات متحده و ابرقدرتی آن شناخته می شود.

روزیاتو اکنون داستان چگونگی و وقتی که چین سرخ نه تنها یک، نه تنها دو، یا حتی سه یا چهار هواپیمای جاسوسی، بلکه پنج هواپیمای جاسوسی مورد قیمت U-2 Dragon Lady را سرنگون کرد، را به تفصیل شرح خواهد داد.

منبع مهم اطلاعات این داستان از CNN است، در مقاله ای که توسط برد لندون و وین چانگ نوشته شده و در ۱۰ مارس ۲۰۲۳ انتشار شده است. انچه که آنها تشریح می کنند:

«این تلفات انچه که انتظار می رفت به طور گسترده گزارش نشده است – و علت خوبی هم دارد. سازمان سیا که در دوران سقوط این هواپیماها مسئولیت همه U-2های آمریکایی را بر مسئولیت داشت، هیچ زمان به طور رسمی توضیح نداده است که این هواپیماها آنجا چه می کردند».

«موضوعی که بر این ابهام می افزاید که این هواپیماها نه توسط خلبانان آمریکایی و نه با پرچم ایالات متحده، بلکه توسط خلبانان تایوانی به پرواز درآمده بودند که در شباهتی شگفت‌انگیز به ماجرای بالون‌های امروز چین، ادعا می‌کردند که در یک برنامه تحقیقات آب‌وهوایی شراکت داشته‌اند.»

برخلاف تعداد بسیاری از ماموریت های جنگ سرد که کاملاً از حالت طبقه بندی خارج شده اند – دولت فدرال ایالات متحده یک قانون کلی ۲۵ ساله برای از طبقه بندی خارج کردن اطلاعات حساس دارد و اکنون ۳۲ سال و ۹ ماه از آخر جنگ سرد می گذرد – جزئیات این مأموریت‌های U-2 با هدایت خلبانان تایوانی، بیشتر از ۵۰ سال سپس تا این مدت هم زیاد سری باقی مانده است.

این به گمان زیادً حداقل تا حدی به علت این حقیقت است که خلبانان نیروی هوایی جمهوری چین (تایوان امروزی) که هدایت هواپیماهای جاسوسی بانوی اژدها را بر مسئولیت داشته و انگارً در “قسمت شناسایی و تحقیقات هواشناسی” مشغول به کار شده بودند، در واقع در حال جمع آوری اطلاعات در رابطه برنامه موشکی هسته ای نوپای آن زمان چین سرخ (که قبل از ابراز اختلاف بین چین و شوروی از اتحاد جماهیر شوروی پشتیبانی دریافت می کرد) بودند …و یقیناً تهدید هسته ای چین امروزه نیز هم چنان واقعی باقی مانده است.

این خلبانان بی‌باک و گمنام تایوانی U-2 در زیر آن هویت پوششی معروف «شناسایی و تحقیقات هواشناسی» به اسکادران گربه سیاه (黑貓中隊؛ Hēimāo Zhōngduì) (یا به طور رسمی تر، اسکادران ۳۵ ) معروف بودند.

چطور و چرا اتفاق افتاد؟

گربه‌های سیاه مأموریت‌های جسورانه خود را در سال ۱۹۶۱ و تحت رهبری سرهنگ لو ژیلیانگ اغاز کردند- که رکورد طویل‌ترین دوران خدمت به گفتن فرمانده اسکادران واحد را دارد- و این عملیات ها تا سال ۱۹۷۴ ادامه داشت. این خلبان ها با پرواز از پایگاه هوایی تائویوان در جنوب شرقی فرودگاه بین‌المللی غیرنظامی تائویوان، در کل ۱۹ فروند هواپیمای U-2 در اختیار داشتند، در حالی که ۲۶ خلبان تایوانی با پیروزی آموزش پرواز با U-2 را در ایالات متحده به آخر رسانده بودند. این خلبان ها ۲۲۰ ماموریت عملیاتی را در طی ۱۴ سال انجام دادند که نزدیک به نیمی از آن ها بر فراز چین صورت گرفت.

با این وجود، اشکار شده است که همه پنج فروند U-2 گربه های سیاه همه انها در یک درگیری سرنگون نشده‌اند بلکه در کل تاریخ ماموریت های اسکادران ۳۵ ، با اسم رمز عملیات تیغ، این تعداد هواپیمای جاسوسی آمریکا بر فراز چین ساقط گردیده است.

یکی از اولین خلبانان تایوانی که با U-2 در ماموریت های عملیات تیغ پرواز کرد، مایک هوآ می بود:

«داستان پوششی این می بود که تایوان [نیروی هوایی] این هواپیما را خریداری کرده می بود و نشان ملی (تایوانی) را داشت. … برای جلوگیری از نادرست گرفتن با دیگر سازمان‌های نیروی هوایی مستقر در تائویوان، این قسمت به اسکادران ۳۵ با عکس گربه سیاه به گفتن نشان آن نامگذاری شد…ماموریت ها فضای داخلی گسترده سرزمین مهم چین را پوشش می دادند، جایی که تقریباً هیچ عکس هوایی از آن گرفته نشده می بود… هر ماموریت یک نقشه تصویری هوایی با عرض تقریباً ۱۰۰ مایل و طول ۲۰۰۰ مایل را به ارمغان می آورد، که نه تنها مکان دقیق یک مقصد، بلکه فعالیت های روی زمین را نیز آشکار می کرد».

علاوه بر این، هوآ خاطرنشان می کند که تعدادی پرسنل آمریکایی موسوم به گروه اچ (Detachment H) با خلبانان گربه سیاه در تائویوان کار کرده و به نگهداری هواپیما و پردازش اطلاعات پشتیبانی می‌کردند:

»همه پرسنل ایالات متحده انگارً کارمندان شرکت هواپیماسازی لاکهید بودند.»

هنگامی که شوروی فهمید که چطور U-2های آمریکایی را با موشک زمین به هوا S-75 Dvina (نام در ناتو: SA-2 “Guideline”) ساقط کند، برای چین کمونیستی نیز این کار آسان شد. دراگون لیدی یک هواپیمای رادارگریز نیست و به این علت برای رادار نامرئی نبوده است و با حداکثر شدت هوایی ۰.۷۱۵ ماخ (۷۶۰ کیلومتر در ساعت) U-2 آنقدر سریع نبوده است که بتواند همانند یکی دیگر از هواپیماهای جاسوسی معروف طراحی شده توسط قسمت Skunk Works لاکهید، SR-71 Blackbird، که سریع‌ترین هواپیمای هواتنفسی ساخته شده تا بحال است (با شدت بیشتر از ۳ ماخ)، از این موشک ها پیشی بگیرد.

علاوه بر این، خدمه موشک انداز زمین به هوای SA-2 چین امکان پذیر پشتیبانی یک خائن در صفوف نیروی هوایی تایوان را به همراه داشته بوده اند. یکی از خلبانان U-2، وانگ شیجو به شدت مشکوک بوده است که مسیرهای پرواز همکارانش را به دشمن منتقل کرده باشد. در سال ۱۹۸۶، او به راحتی از طریق پرواز ۳۳۴ خطوط هوایی چین که یک هواپیمای باری بوئینگ ۷۴۷-۲R7F/SCD می بود به جمهوری خلق چین فرار کرد و ادعا کرد که “به خانه بازگشته است.”

در هر صورت، در اینجا مشخصات پنج فروند U-2 نیروی هوایی تایوان آمده است که بر فراز چین ساقط شدند:

• ۹ سپتامبر ۱۹۶۲ : U-2C شماره ۳۷۸ به خلبانی سرگرد چن هوآی (کشته شد)
• ۱ نوامبر ۱۹۶۳: U-2C شماره ۳۵۵ به خلبانی سرگرد یه چانگتی (اسیر شد، در سال ۱۹۸۲ آزاد شد)، ساقط شده توسط گردان دوم یو ژنگ هوا (آتشبار زمین به هوای SA-2).
• ۷ ژوئیه ۱۹۶۴: U-2G شماره ۳۶۲ به خلبانی سرهنگ دوم چنلی نانپین (کشته شد)، توسط گردان دوم ژنگهوا بر فراز فوجیان ساقط شد.
• ۱۰ ژانویه ۱۹۶۵ : U-2C شماره ۳۵۸ به خلبانی سرگرد چانگ لییی (اسیر شد، در سال ۱۹۸۲ آزاد شد)، توسط وانگ لین و اولین گردانش بر فراز بائوتو سرنگون شد.
• ۸ سپتامبر ۱۹۶۷: U-2C شماره ۳۷۳ به خلبانی سروان هوانگ جونگ پی (کشته شد)، توسط شیا کانفنگ و گردان چهاردهم بر فراز جیاکسینگ ساقط شد.

هواپیماهای ساقط شده اکنون کجا می باشند؟

حداقل یکی از U-2 های سرنگون شده، U-2C 56-6691 (با نام مستعار شماره ۳۵۸، هواپیمای سرگرد چانگ لییی)، به گفتن یک غنیمت جنگی در موزه نظامی انقلاب خلق چین در هایدان، پکن به نمایش گذاشته شده است.

آخرین بانوی اژدهای نیروی هوایی تایوان در ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۴ به نیروی هوایی ایالات متحده بازگردانده شد و از پایگاه هوایی تائویوان به پایگاه هوایی ادواردز، کالیفرنیا پرواز کرد.

در رابطه خود خلبانان زنده‌مانده اسکادران گربه سیاه، خبرنگاران سی‌ان‌ان از شرایط و مکان جاری مایک هوآ چیزی نمی‌گویند. با این حال، ما موارد زیر را می دانیم:

سرهنگ لو ژیلیانگ و خانواده اش در سال ۱۹۸۶ به لس آنجلس مهاجرت کردند، جایی که او به یک فعال سرسخت برای حقوق اسیران جنگی نیروی هوایی تایوان، به اختصاصی حق اسرا برای برگشت به تایوان برای پیوستن به خانواده هایشان بعد از زندانی شدن در جمهوری خلق چین تبدیل شد. سرهنگ لو در ۱۵ دسامبر ۲۰۰۸ درگذشت.

شش گربه سیاه اسبق دیگر نیز به ایالات متحده نقل مکان کردند: ژوانگ رنلیانگ، وانگ تایو در لس آنجلس، یه چانگتی در تگزاس، هوآ شیجون در مریلند، و معاون اسکادران یانگ شیجو در لاس وگاس.