واکاوی آمارهای گوناگون از کسری بودجه_راسخ

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در پنج‌ماهه اول سال جاری، گزارش‌های مربوط به کسری بودجه نشانگر چالش‌های جدی در مدیریت مالی سرزمین بوده است. بر پایه اظهارات مقامات از جمله غلامرضا تاج‌گردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی و این چنین محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور  و گزارش‌هایی از دیوان محاسبات، می‌توان عکس نسبتاً روشنی از حالت کسری بودجه و دلایل آن به دست آورد.

جدای از محمدرضا عارف که مقدار کسری بودجه در سال جاری را ۱۰۰۰همت گفتن کرده می بود،‌ تاج‌گردون به‌گفتن رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، با اشاره به کسری بودجه چند صد هزار میلیارد تومانی به الزام اصلاح ساختار بودجه و تحول در نظام مالی سرزمین پافشاری کرده است. وی معتقد است که برای از بین بردن کسری بودجه باید به افزایش درآمدهای پایدار، افت هزینه‌های غیرضروری دولتی، و منفعت‌وری منبع های دولتی دقت بیشتری شود.

به گزارش تسنیم، درحالی برخی مراجع مدعی کسری بودجه ۸۷۵همتی می باشند که این رقم شامل ۳۳۵همت کسری منبع های، ۱۲۰همت کم‌برآوردی و ۴۲۰همت کسری هدفمندی است در حالی که طبق معمولً رقم های مربوط به کم‌برآوردی و کسری یارانه در سرجمع بودجه عمومی در نظر گرفته نمی‌شود.

اصل کسری بودجه دولت ۳۳۵هزار میلیارد تومان است

در همین خصوص محسن زنگنه نماینده مجلس با اشاره به گزارش سازمان برنامه و بودجه، او گفت: کسری بودجه‌ای که پیش‌بینی می‌شود نزدیک به ۳۳۵ هزار میلیارد تومان است که این کسری بین منبع های و مصارف است، این رقم برای کل سال است، حال، عدد ۸۷۵همت که نقل شده است، شامل سه قسمت است؛ ۳۳۵همت کسری که به‌گفتن کسری بین منبع های و مصارف گفتن می‌شود، ۱۲۰همت نیز به‌گفتن کم‌برآوردی گفتن شده است، به این معنی که برای برخی از هزینه‌ها همانند پاداش معلمان یا بازنشستگان، در بودجه برای مثالً ۲۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است، اما نیاز به ۵۰ هزار میلیارد تومان داریم، این نوشته در شمار کسری بودجه نمی‌آید، بلکه به‌علت کم‌برآوردی است که در همه سال‌ها رخ می‌دهد، به‌گفتن نمونه، در سال‌های قبل نیز، برخی هزینه‌ها بعد از یک یا دو سال پرداخت شده‌اند.

دلایل کسری بودجه افت درآمدهای نفتی
یکی از با اهمیت ترین عوامل اثرگذار بر کسری بودجه، درآمدهای نفتی است که به‌علت  نوسانات قیمت جهانی نفت افت یافته است، این افت درآمد علتشده است منبع های مالی حاضر نتواند هزینه‌های جاری و عمرانی دولت را پوشش دهد.

افزایش هزینه‌های جاری؛ برگرفتن سیاست‌های حمایتی و افزایش دستمزدها و حقوق بازنشستگان، بار مالی سنگینی را بر دوش دولت گذاشته است، این هزینه‌ها که عمدتاً جاری می باشند، بدون پشتوانه درآمدی کافی، به افزایش کسری بودجه منجر شده‌اند.

چالش‌های مدیریتی و ساختاری؛ وجود برخی مشکلات مدیریتی و ساختاری در نظام بودجه‌ریزی سرزمین نیز یکی دیگر از دلایل افزایش کسری بودجه است، این مشکلات می‌توانند شامل عدم‌کارایی در تخصیص منبع های و منفعت‌وری پایین در اجرای پروژه‌ها باشد.

گزارش دیوان محاسبات
دیوان محاسبات، به‌گفتن یکی از نهادهای نظارتی بر مدیریت مالی سرزمین، در گزارشی به بازدید جزئیات کسری بودجه پرداخته است، این گزارش مشخص می کند که بودجه دولت با ناترازی روبه‌روست و تعداد بسیاری از برنامه‌ها و پروژه‌های عمرانی به‌علت افتمنابع مالی به‌کندی پیش می‌روال یا به تعویق افتاده‌اند.

یکی از پیامدهای کسری بودجه، افزایش نقدینگی در سرزمین و به‌تبع آن افزایش تورم است که سختی اقتصادی بر مردم و قسمت خصوصی را تشدید می‌کند.

سختی بر بازار اندوخته؛ دولت برای جبران کسری بودجه ناچار به منفعت گیری از منبع های بازار اندوخته و انتشار کردن اوراق قرضه شده است، این عمل، اگرچه پشتیبانی‌کننده است، اما می‌تواند در درازمدت به بدهی‌های عمومی اضافه کند.

پشتیبانی صندوق گسترش ملی برای مرتفع‌شدن کسری بودجه ۱۴۰۳

تا بحال براوردهای مختلفی از مسئولان دولتی و این چنین نمایندگان مجلس در خصوص کسری بودجه در سال جاری نقل شده است، در این بین به‌نظر می‌رسد با تخصیص ۴۰۰ هزار میلیارد تومان از سهم نفت صندوق گسترش ملی به بودجه دولت تا حدودی این چالش مرتفع شده باشد.

با دقت به موقعیت جاری، الزامی است که دولت و نهادهای وابسته با همکاری نزدیک به‌جستوجو راهکارهای مؤثر برای افت کسری بودجه و بهبود حالت اقتصادی باشند. اصلاحات ساختاری، تنوع‌بخشی به منبع های درآمدی و مدیریت کارا و مؤثر هزینه‌ها از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تثبیت اقتصادی سرزمین پشتیبانی کند. تنظیم راهبردهایی برای افت وابستگی به نفت و افزایش منفعت‌وری اقتصادی می‌تواند بازار را به‌سمت پایداری بیشتری سوق دهد.

انتهای مطلب/+