کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی در او گفتوگویی با خبرنگار تسنیم درمورد جشنواره تئاتر فجر او گفت: اولین اتفاقی که در جشنواره تئاتر امسال افتاد، اضافه شدن قسمت خیابانی به این اتفاقات هنری می بود که این خودش بعد از ۴۲ سال اتفاقی بزرگ می بود.
به حرف های نظری در عرصه تئاتر خیابانی پیش از این دوره جشنواره به این صورت که یک فرآیندی را برای رسیدن به دوره برگزاری نهایی و معارفه برگزیدهها، طی کند، نبوده است. یعنی هویتش در حد چند کار بینِ جشنوارهای می بود. اما این که از جشنواره استانی کار اغاز بشود و سپس منتخبین آن در جشنواره منطقهای وجود اشکار کنند و سپس برای رقابت نهایی به جشنواره کشوری ورود اشکار کنند، وجود نداشت. از نظر دیگر کانون تئاتر خیابانی به علت مشکلات عدیدهای که در دوره قبل می بود، چند زمان تعطیل می بود و ما با قرار دادن رئیس کانون تئاتر خیابانی، اساساً یک شبکه اجرایی و نمایشی محیطی و خیابان با موضوعات گوناگون تشکیل کردیم.
وی با اشاره به اهمیت شکلگیری این فرآیند برای شناسایی استعدادها در سراسر سرزمین افزود: گروههای فعال در شهرستانها عضو شدند و برای خودشان تشکلی به نام کانونهای تئاتر خیابانی در استانها زیر نظر انجمن نمایش تشکیل کردند. هرچه جلوتر رفتیم بر تعداد اینها افزوده شد و اکنون دیگر تعدادشان کمتر از تعداد گروههای تئاتر صحنهای نیست؛ به همین علت باید جدا گانه میشدند و هویت اشکار میکردند و به همین علت جهت شد با فرمایش رهبر انقلاب یک نشاط اجتماعی را ناظر باشیم. بهترین شرایط همین الان است که تئاتر خیابانی را در استانی و منطقهای طراحی و اجرا کنیم. مسئله سپس این است که برگزاری دوره دوم جشنواره منطقهای می بود که با استقبال خوب استان ها همراه می بود.
مدیرکل هنرهای نمایشی ابراز امیدواری کرد: ناظر دستاوردهای زیاد مناسبی در جشنواره منطقهای بودیم به این علت امیدوارم باز هم جشنواره منطقهای تداوم یابد و با سیاست عدلمحوری که دوره دولت سیزدهم در دستور کار خود دارد، این کار تداوم یابد و هنرمندان بتوانند در عرصه فرهنگی و هنری منفعتمند شوند.
وی اصرار کرد: تئاتر اختصاصی به تهران نیست بلکه به همه سرزمین و شهرها و شهرستانها و حتی روستاها تعلق دارد. برخی روستاها تئاتر دارند و ما جستوجو تحکیم آن هستیم. کار فرد دیگر که صورت گرفت و بنا می بود سال قبل انجام دهیم، شناسایی جوانان با استعدادی است که بتوانیم بر مبانی آن، برایشان دوره آموزشی تعریف کنیم، آنها را پرورش دهیم، استعدادیابی کنیم و بر روی این استعدادها برنامهریزی کنیم.
نظری خاطرنشان کرد: در حوزه هنرهای نمایشنامهنویسی، کارگروهی راه اندازی دادیم و با همه استانهای سرزمین نامهنگاری کردیم. در حال شناسایی افرادی می باشند که توانایی نوشتن دارند. بر این مبنا، کارگاهها شکل میگیرد و سیستم آموزشی استاد شاگردی باز به وجود بیاید و ما آن فرد را به قدری جستوجو کنیم تا به یک پختگی برسد و ما ناظر نمایشهای بومی محلی برای تشکیل باشیم. پرورش موثر است؛ به این علت که ما رویدادهای مختلفی اینده داریم که بعضی اوقات آثار با آن نوشته اتفاقات هیچ سنخیتی نداشت. با وجود آنکه ما داستانها، قصهها، حکایتها و قالبهایی داریم که بارِ نمایشی و دراماتیک دارد. این کار جهت شد ما کارگاهها را راهاندازی کنیم. کارگاه دوره اول که آزمایشی می بود، پیشکسوتان می بود. در دوره تابستان همه اینها را به شهرستانها اعزام کردیم و کلاسها و کارگاههایشان برگزار شد.
شبکهسازی برای ورود استعدادها
مدیرکل هنرهای نمایشی این چنین در ادامه به این مسئله اشاره کرد: از درون این کارگاهها یکسری استعدادها شناسایی شدند که در دوره تازه به آنها تعلق دارد. یعنی پله به پله موقعیتهای آزمایشی تشکیل میکنیم تا بتوانیم خروجی مناسبی داشته باشیم تا بگوییم برای مثالً در سیستان و بلوچستان ۱۵ نویسنده حرفهای داریم. در حوزه بازیگری همین کار را انجام می دهیم. در حال شبکهسازی هستیم تا غیر از حوزه صحنه، به سریالها و آثار سینمایی ورود کنند. او گفتوگوهایی را با سیمافیلم و سازمان سینمایی انجام دادیم تا بتوانیم توانایی های درخشان در حوزه بازی و بازیگری در استان و شهرستان را شناسایی کنیم، دوره آموزشی برایشان برگزار کنیم و سپس به مراکزی که تشکیل دارند معارفه کنیم.
او در خصوص تئاتر فجر امسال تصریح کرد: امسال در جشنواره فجر یک کار انساندوستانهای انجام دادیم که فکر نمیکنم در این چهل سال تازه این چنین کاری شده باشد. به جرأت میگویم هیچ دولتی همانند این دولت به اقشار مهجور و گرامی، خلاق و روشندلی که به گفتن معلول جسمی شناخته خواهد شد، بها نداد. امسال این جشنواره را طراحی کردیم. گروههای بسیاری در شکلهای مختلفی که مشکلات جسمی داشتند، تقسیمبندی کردیم و با همکاری اداره کل بهزیستی تهران و سازمان بهزیستی سرزمین کل سرزمین را دچار کردیم. کارهای زیاد خوبی در جشنواره حاضر شدند و اختتامیهای که روز نهم جشنواره برگزار کردیم، یکی از تاریخیترین و ماندگارترین برنامهها شد.
نظری افزود: اساساً نمایشهای زیاد خوب هم در صحنه و هم در خیابان می بود و در آن شرایط سخت و بارانی با استقبال خوبی همراه شد. آن هنرمندی که معلولیت جسمی دارد، زنده شد. سرزمین باید در همه قسمتها این کار را انجام دهد و من فکر میکنم هنرمندان هنرهای نمایشی جهت خدمت به این عزیزن پیشقدم بودند. حقشان احتمالا بیشتر از اینهاست. اینها آدمهای مؤثر و خلاقیاند که ما باید از وجودشان با گفتن یک شهروند فعالِ خلاق منفعتمند شویم. استقبال و بازخورد هنرمندان در حوزه کارهای شهرستانی و استانی زیاد زیاد می بود. برای مثالً در اردبیل ۳۰ گروه نمایش شرکت کرد. همه سالنها پُر می بود؛ یعنی جشنواره استانی تحولی تشکیل کرد.
مدیرکل هنرهای نمایشی خاطرنشان کرد: اساساً آن نشاط اجتماعی با وجود نمایشهای خیابانی، وجود مردم و وجود هنرمندان توانست تحولاتی را تشکیل کند و جمعیتش کمتر از فجر نبوده است. مردم واقعاً پشت درها میماندند و برخی از سانسها را نمیتوانسنتد وجود داشته باشند. گروهها هم زیاد درجه یک بودند. درست است که او گفت و گو امید و نشاط و همدلی شعار مهم ما در این دوره از جشنواره می بود، اما از نگاه ما، فرم و محتوای تاثییر برایمان مهم می بود تا کار را با کیفیت اراعه دهیم. مسئله مهمتر درمورد تازههای اجرا می بود. ما سال آینده گروههای نمایشی باید طراحی کنیم برای این که بتوانند در طول سال و در شهر تهران اجرا بروند. گروه های زیاد خوبی را با مضامین دینی، اخلاقی و اجتماعی و حتی دفاع مقدس شناسایی کردیم.
نظری با اشاره به این که زیاد خوشحالم هنرمندان کشورم همانند همه هنرمندان جهان نسبت به یک عمل ظالمانه صهیونیستها عکس العمل های خوبی نشان دادند، خاطرنشان کرد: دو قسمت فرد دیگر که برای ما زیاد اهمیت داشت و خوشحالم هنرمندان کشورم همانند همه هنرمندان جهان نسبت به یک عمل ظالمانه صهیونیستها عکس العمل های خوبی نشان دادند. امسال ما در سینما و به اختصاصی در تئاتر ۱۱ نوشته درمورد غزه داشتیم و در اختتامیه برای این قسمت، جایزه اختصاصی گذاشتیم. قسمت دیگر هویت ملی است. ما در طول این سالها شخصیتهای ماندگار بسیاری داریم؛ برای مثالً شهید طهرانی مقدم قهرمان ملی ما است. اگر اکنون امنیت و قوت داریم، یک قسمت آن مرتبط با نخبگانیاند که برای این مملکت زمان و عمرشان را گذاشتند. یا شهید سلیمانی جانانه از وطنش و کشورهای مسلمان دفاع کرد. داستانهای زیاد زیبایی را از قهرمانان ملی ساختند. برای مثالً ثقه الإسلام تبریزی از جمله شخصیت هایی می بود که کاری برای ایشان ساخته شد.
وی در آخر با گفتن این که ما برای اولین بار تئاتر تلویزیونی را به جشنواره تئاتر فجر آوردیم، پافشاری کرد: با همت معاونت فرهنگی اجتماعی وزارت علوم، قسمت دانشگاهی هم اضافه کردیم. این قسمت، قسمت خلاق و پویایی می بود. هرچند مشکلاتی را به علت روحیه مطالبهگری دانشجویان داشتیم، اما این خودش نشاط فرد دیگر به جشنواره ما داده می بود. میهمان صربستان ما که جزو داوران ما می بود، چه ادبیات و واژههای زیبایی از این روحیه جوانی بچه هایی که نمایش اجرا کردند، تعریف کرد. میاو گفت چه مقدار جوانان ایرانی سرزنده و خلاق می باشند. در هیچ کجای دنیا این جوانان را اشکار نمیکنید. بیخود نیست که زیاد از کشورها به جستوجو جذب جوانان ما می باشند. باید قدر این جوانان را بدانیم و برایشان برنامهریزی کنیم و امیداورم وزارت علوم سال آینده جشنوارهای اختصاصی برای جشنواره دانشجویی طراحی کند. ما برای اولین بار تئاتر تلویزیونی را به جشنواره تئاتر فجر آوردیم؛ این کار به رسانه ملی پشتیبانی و تشویق میکند کنار ژانرهای دیگر، تئاتر هم باشد. در دولت سیزدهم عزیزانی که مسئولیت پذیرفتند، به اهمیت تئاتر واقف بودند و سیمرغ را راهاندازی کردند که به تشکیل تئاتر میپردازد. امسال هم پشتیبانی کردند و امیداورم سال آینده اتفاقات خوبی برای تئاتر سرزمین بیفتد.
انتهای مطلب/